Ten sposób gromadzenia wiedzy wydaje się „starszą siostrą” nauki akademickiej. Co najmniej od XVIIIw. liczni entuzjaści przyrody, nieposiadający przygotowania uniwersyteckiego, gromadzili bardzo istotne zbiory informacji o środowisku. Obserwowano migracje ptaków, tworzono katalogi gwiazd, butelki z listami służyły badaniu prądów oceanicznych. Do tego grona należeli Grzegorz Mendel, Aleksander von Humboldt czy Karol Darwin. Niektórzy z nich dzięki swym osiągnięciom osiągnęli najwyższe stanowiska w naukach akademickich. Później działalność entuzjastów została usunięta w cień przez instytucje naukowe.
Dopiero w połowie XX w. zaczęto dostrzegać i wykorzystywać w pełni potencjał Nauki Obywatelskiej, a w ciągu ostatnich dwóch dekad znacznie wzrosło poważanie dla tego rodzaju działań. Dziś entuzjaści nauki odkrywają komety, śledzą wędrówki ptaków, monitorują inwazje obcych gatunków i skuteczność reintrodukcji, a nawet poszukują obcych cywilizacji. Ty też możesz spróbować!
Instytut Oceanologii Polskiej Akademii Nauk w Sopocie od kilku lat prowadzi projekty nauki obywatelskiej. Możecie zobaczyć je klikając w ten przycisk.
Działajmy razem!
Najnowsze projekty, w których jako bierzemy udział:
Waterfront i Plastik w Rzekach.
Wolontariusze przy zastosowaniu ustalonej metody poszukują drobin tworzyw sztucznych w piasku brzegów rzek i plaż Morza Bałtyckiego. Nie trzeba Wam chyba tłumaczyć jak dużym zagrożeniem dla przyrody są tworzywa sztuczne. Monitorowanie ich występowania pozwala tworzyć rozwiązania zmierzające do ograniczania tego problemu.
Zapraszamy do udziału w tych akcjach.
Arkusz Badania Waterfront, który możecie pobrać, zawiera wszystkie istotne informacje.
Kolejny z naszych projektów nosi tytuł Czy Morszczyn Wrócił? W ramach tego projektu zbieramy informacje od wszystkich, którzy zechcą nam zgłosić znalezienie kawałków tego glonu na plażach. Podejrzewamy bowiem, że po kilkudziesięciu latach, gdy występowanie morszczynu w Bałtyku było ograniczone do zachodniej części tego morza, zaczyna on na nowo kolonizować polskie wody. Być może także Zatokę Gdańską. Jego obecność na plażach może stanowić dowód na to i wskazówkę gdzie nasi nurkowie powinni szukać łąk morszczynu. Udział w tym badaniu jest prosty, bo wystarczy sfotografować morszczyn znaleziony na plaży i wraz z informacjami o liczebności morszczynu, miejscu znaleziska oraz dacie przesłać na adres oceanofchanges@iopan.pl
Wyniki badań z projektów Nauki Obywatelskiej są prezentowane zarówno na dedykowanej stronie internetowej jak i wykorzystywane do publikacji naukowych z podziękowaniami dla wolontariuszy, których danych nigdzie nie ujawniamy.
Wspierając ideę Nauki Obywatelskiej chcielibyśmy pokazać Wam kilka ciekawych projektów:
Temat | Zasięg | Link | |
woda/zanieczyszczenia | Europa | https://www.plastic-pirates.eu/en | astronomia/kosmos | cały świat | https://www.zooniverse.org/ |
bioróżnorodność/ptaki | cały świat | https://ebird.org/about | |
bioróżnorodność/różne gatunki | cały świat | https://www.inaturalist.org/ | |
bioróżnorodność/ssaki | cały świat | https://mammalnet.net/ | |
geofizyka/ekologia/środowisko | Europa, jest też po polsku | https://britec.igf.edu.pl/?lang=en | |
bioróżnorodność/rośliny | Europa | https://floraincognita.com/ | |
architektura/sztuka | Hiszpania | https://monumai.ugr.es/ | |
urbanistyka | Europa | https://opensourcesoundscapes.org/hush-city/ | |
archeologia/nauki społeczne | Europa | https://europeana.transcribathon.eu/ | |
ocean/woda/środowisko/klimat | Europa | https://cryo.met.no/en/node/367 | |
ekologia /środowisko/pająki | Europa | https://www.spiderspotter.com/en/ | |
ekologia/środowisko/jakość powietrza | Europa | https://www.wecompair.eu/ |